Fordo Nükleer Tesisi, İran-İsrail savaşı ile gündeme geldi. ABD’nin, İran’a saldırılarında İsrail’e “doğrudan” destek vermek istemesi halinde Fordo Nükleer Tesisi’ne saldırılarda kullanılabilmesi için Tel Aviv’e sığınak avcısı bombalar (bunker buster) sağlayabileceği düşünülüyor.
Fordo Nükleer Tesisi, İsrail’in İran’daki nükleer altyapıyı hedef alan planlarında en kritik nokta. İran’ın yarı resmi Fars Haber Ajansı, İsrail saldırılarının sürdüğü İran’da, Fordo nükleer tesisinin hedef alındığını bildirdi. Fars Haber Ajansına göre, kısa süre önce Fordo’daki nükleer saha alanından iki patlama sesi duyuldu ve tesisteki iki nokta hedef alındı. İran Atom Enerjisi Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, İsrail’in Kum kentindeki Fordo Nükleer Tesisi’ne saldırısı sonrasında tesiste küçük çapta hasar oluştuğunu fakat nükleer kirlilik meydana gelmediğini söyledi.
İran’ın başkenti Tahran’ın yaklaşık 100 kilometre güneyinde, dağların içine inşa edilen Fordo Nükleer Tesisi, 2009 yılında Batılı istihbarat kurumlarınca ortaya çıkarıldığından bu yana uluslararası krizin odak noktalarından biri haline geldi. Tesisin yer altına inşa edilmiş olması, askeri müdahalelere karşı yüksek koruma sağlaması nedeniyle stratejik önem taşıyor.
FORDO TESİSİ NEREDE?
Tahran’ın güneyinde, bir dağın içine gizlenmiş zenginleştirme tesisi, İran’ın nükleer hedefleri açısından hayati öneme sahip. Aynı zamanda, İsrail’in İran’daki nükleer altyapıyı ortadan kaldırma girişimlerinin de merkezinde. Tesis, başkent Tahran’ın yaklaşık 96 km güneyinde, Kum kentine yakın dağlık bir bölgede yer alıyor.
Fordo’daki kompleks, aslında İran’ın seçkin Devrim Muhafızları Ordusu tarafından kullanılan bir dizi tünelden oluşuyordu. Ancak İran, Batılı istihbarat servislerinin tesisi ortaya çıkarmasının ardından 2009 yılında bu zenginleştirme tesisinin varlığını kabul etti.
Yer altındaki tesisin, uranyum zenginleştirmede kullanılan santrifüjlerin yer aldığı iki ana tünel ile bir dizi daha küçük tünelden oluştuğu düşünülüyor.
FORDO KAÇ METRE DERİNLİKTE?
Fordo tesisi, yeraltındaki derinliği nedeniyle İsrail ordusu eşsiz zorlukta bir hedef. Savunma istihbarat şirketi Janes’e göre MOP, ağır gövdesi ve büyük kütlesi sayesinde patlamadan önce yaklaşık 18 metre beton veya 61 metre toprak derinliğine nüfuz edebiliyor. Ancak analistlere göre, Fordo’daki tünellerin yüzeyin 80-90 metre altında olması nedeniyle, MOP ile yapılacak bir saldırının bile tesisi tamamen yok etme garantisi yok. Fordo’ya kıyasla çok daha sığ olan diğer yeraltı tesisi Natanz’ın, yaklaşık 20 metre derinlikte olduğu tahmin ediliyor.
