Almanya’da düzenlenen 61. Münih Güvenlik Konferansı (MSC 2025), ABD BaÅŸkan Yardımcısı JD Vance’ın Avrupa’ya yönelik eleÅŸtirileri, Çin’in ABD’ye karşılık verme açıklamaları ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nı sona erdirme görüşmelerinin ardından “Avrupa’nın güvenliÄŸine iliÅŸkin endiÅŸelerin artışıyla” sona erdi.
Münih kentinde 14 Åžubat’ta baÅŸlayan 61. Münih Güvenlik Konferansı’na Vance’ın Avrupa’ya yönelik eleÅŸtirileri damgasını vurdu.
Konferansın ilk gününde konuÅŸan Vance, “Avrupa’ya karşı en çok endiÅŸelendiÄŸim tehdit, Rusya, Çin veya baÅŸka bir dış aktör deÄŸil endiÅŸelendiÄŸim ÅŸey, içeriden gelen tehdit” diyerek Avrupa’da ifade özgürlüğünün geriye gittiÄŸini savundu.
Kıtadaki düzensiz göçün durdurulması çaÄŸrısı yapan Vance, “Bu büyük soruları sandıkta karara baÄŸlamak demokrasinin iÅŸidir. Ä°nsanları reddetmenin, endiÅŸelerini görmezden gelmenin, daha da kötüsü, medyayı ve seçimleri kapatmanın veya insanları siyasi süreçten dışlamanın hiçbir ÅŸeyi korumadığına inanıyorum” dedi.
Amerikalı milyarder Elon Musk‘ın aşırı saÄŸcı Almanya için Alternatif Partisini (AfD) öven, “Almanya’yı sadece AfD kurtarabilir” ÅŸeklindeki ifadelerine yönelik Avrupalı liderlerin “iç iÅŸlerine müdahale” suçlamasına dikkati çeken Vance, bunların ülke dışından gelen eleÅŸtiriler olduÄŸunu söyledi.
“KÄ°MSE BÄ°ZE KENDÄ° MODELÄ°NI DAYATAMAZ”
Vance’ın Avrupa eleÅŸtirilerine baÅŸta Almanya’dan olmak üzere Avrupalı siyasiler tepki gösterdi.
Almanya Åžansölyesi Olaf Scholz, X’ten yaptığı paylaşımda, “ABD BaÅŸkan Yardımcısı Vance’ın Münih Güvenlik Konferansı’nda söylediklerini kesinlikle reddediyorum” ifadesini kullandı.
Scholz, Vance’ın aşırı saÄŸcı Almanya için Alternatif Partisi (AfD) lehine yaptığı açıklamalara tepki göstererek, dışarıda olanların AfD lehine Alman demokrasisine ve seçimlerine karışmalarını kabul etmeyeceklerini vurguladı.
Norveç BaÅŸbakanı Jonas Gahr Store de konferanstaki konuÅŸmasında, “Avrupa’daki göçe odaklanmıyormuÅŸuz gibi konuÅŸuyor. Sınır kontrolü, Avrupa’daki her ülke için önemli bir konu. Biz kontrollü göç istiyoruz” dedi.
Norveç BaÅŸbakanı Jonas Gahr StoreÂ
Store, Avrupa’da artan göçü Ukrayna-Rusya Savaşı‘na baÄŸlayarak, “Bu göçmenler, Ukrayna’dan geldi. Polonya’ya bakıldığında 2 milyondan fazla Ukraynalıyı ülkelerine kabul ettiler çünkü ortada bir savaÅŸ var. Bundan bahsetmedi ki bence bu, gerçekliÄŸi tam olarak ele almıyor” diye konuÅŸtu.
Fransa DışiÅŸleri Bakanı Jean-Noel Barrot da Vance‘a tepki göstererek, “Birincisi, ifade özgürlüğü, Avrupa’da güvence altında. Ä°kincisi, kendinden ve deÄŸerlerinden emin olan, eleÅŸtiri nedeniyle kendisini tehdit altında hissetmez. Üçüncüsü, kimse bizim modelimizi benimsemek zorunda deÄŸil ancak kimse bize kendi modelini dayatamaz“ görüşünü paylaÅŸtı.
Finlandiya DışiÅŸleri Bakanı Elina Valtonen de “Ä°fade özgürlüğüne önem veriyoruz. JD Vance da gelip kendi düşüncelerini ifade edebiliyor” ÅŸeklinde konuÅŸtu.
“ABD’NÄ°N TEK TARAFLI ZORBA EYLEMLERÄ°NE KARÅžI KOYARIZ”
Konferansa damga vuran bir diğer konuşmayı ise Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi yaptı.
Vang, ABD’nin güç rekabetinden kaçınması gerektiÄŸini belirterek, ÅŸunları söyledi:
“EÄŸer ABD, Çin’i bastırma ve çevreleme eÄŸiliminde olursa buna karşılık vermekten baÅŸka seçeneÄŸimiz kalmaz. Bu durumda Çin’in egemenliÄŸini, ulusal onurunu ve meÅŸru kalkınma hakkını karalılıkla savunur, ABD’nin tek taraflı zorba eylemlerine karşı koyarız.”
Vang, ekonomik ayrışma ve korumacılığın ancak onu benimseyenleri etkileyeceÄŸini savunarak, “Korumacılık, hiçbir sorunu çözmez. GeliÅŸigüzel tarifeler hiç kimseye kazandırmaz. Ekonomik ayrışma, yalnızca fırsatlardan yoksun kalmak anlamına gelir. Yüksek çitli küçük bahçeler ancak onu yapanı kısıtlar” ifadelerini kullandı.
Tüm ülkelerin uluslararası hukuka saygı göstermesi, uluslararası iliÅŸkilerde BirleÅŸmiÅŸ Miletler (BM) Åžartı’nın amaç ve ilkelerine uygun hareket etmesi gerektiÄŸini dile getiren Vang, “Dünya, bugün kaos ve kafa karışıklığı içinde. Bunun en önemli sebebi, güçlü olanın haklı olduÄŸuna inanan bazı ülkelerin orman kanununu haber veren Pandora’nın kutusunu açmaları. Güçlerine ve boyutlarına bakılmaksızın tüm ülkeler, uluslararası hukukun eÅŸit paydaşı olmalıdır” deÄŸerlendirmesinde bulundu.
ABD’nin uluslararası anlaÅŸmalardan ve örgütlerden çekilmesini eleÅŸtiren Vang, Çin-Rusya iliÅŸkilerine de deÄŸindi.
Vang, Rusya’dan baÅŸka Çin’in gaz ihtiyacını karşılayabilecek bir ülkenin bulunmadığını vurgulayarak, “Bazı ülkeler, ticari ve ekonomik meseleleri siyasileÅŸtirerek Çin’i bastırmak için araç olarak kullanma eÄŸilimde. Bunun olmasına izin veremeyiz” dedi.
ZELENSKY’NÄ°N KONUÅžMASI
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, konferansta yaptığı konuşmada egemenlik hakkı ve toprak bütünlüğünün kendileri için kırmızı çizgi olduğunu vurguladı.
Bu nedenle Rusya’nın ele geçirdiÄŸi toprakları Rus toprağı olarak tanımayacaklarının altını çizen Zelenskiy, NATO ile entegrasyonunun Ukrayna’nın güvenliÄŸi için ÅŸimdilik en kolay çözüm olduÄŸunu ve güçlü güvenlik garantilerine ihtiyaç duyduklarını belirtti.
Zelenskiy, Rusya’nın NATO ülkeleriyle savaÅŸmak için hazırlık yapma ihtimalinin bulunduÄŸunu da söyledi.
Avrupa’nın ABD olmadan Rusya’ya karşı kendini savunma kabiliyeti de konferansta tartışıldı.
ABD’de yeni yönetimin, “öncelikli olarak Avrupa’nın güvenliÄŸine odaklanmadığını” ve kıtanın savunma harcamalarını iki katından fazla arttırması gerektiÄŸini açıklaması, Avrupa’nın kıtanın savunmasında ABD’nin bıraktığı boÅŸluÄŸu nasıl dolduracağı konferansta ele alındı.
AB Komisyonu BaÅŸkanı Ursula von der Leyen, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın dördüncü yılına yaklaÅŸtığını hatırlatırken Avrupa’nın Donald Trump yönetiminin ardından karşı karşıya kaldığı durumu hatırlatarak, “Åžu anda yeni bir krizin içindeyiz” dedi.
Ukrayna Devlet BaÅŸkanı Zelenskiy, Avrupa’nın savunması için bir Avrupa ordusunun kurulması çaÄŸrısında bulunarak, “Artık zamanı geldi, Avrupa’nın silahlı kuvvetleri oluÅŸturulmalı” dedi.
Konferans koridorlarında güvenlik uzmanları, Trump’ın zayıf, parçalanmış, bölünmüş bir Avrupa istediğini dile getirirken Avrupa’da yüksek savunma harcamalarının finansmanı konusunda da anlaşmazlıklar dikkati çekti.
