Son 30 yılın en düşük dış ticaret haddi

MEHMET KAYA / ANKARA

Yapılan ihracatın ünite kıymetinin, yapılan ithalata nazaran değişiminin izlendiği dış ticaret hadleri son yılların en düşük kıymetine indi. Dış ticaret haddinin 100’ün üzerinde olması yapılan ihracatın ünite bedelinin, yapılan ithalattan daha yüksek olduğu manasına geliyor. Bu endeksin vakit içindeki değişimi de ihracat kıymetindeki ve ithalat kıymetindeki değişimlerin izlenmesine imkan veriyor.

Ağustos ayı itibariyle genel dış ticaret haddi 73 bedeline indi. Bu bedel, yeni endeksin başlatıldığı 2016’dan bu yana en düşük bedel olması yanında, 1997’den bu yana da en düşük bedel olarak kayda geçti ve birinci sefer 80’li düzeylerin altına düştü. Bu devrin kıymetli bir kısmında endeks 100’ün üzerinde seyretmişti.

Dış ticaret hadleri TL ve ABD Doları cinsinden hesaplanıyor. Son devirde doların Euro karşısında bedel kazanmasından ötürü, Türkiye’nin ihracat gelirlerinde Euro’nun tartısı nedeniyle de hadlerde bir ölçü gerileme yaşandı. Türkiye’nin ABD Doları cinsinden açıklanan dış ticaret bilgileri nedeniyle, Euro/Dolar paritesi kaynaklı kaybın 10 milyar doları aştığı Türkiye İhracatçılar Meclisi Lideri Mustafa Gültepe tarafından açıklanmıştı.

Sadece yatırım malları ihracatında hadler pozitif

Bu ortada ayrıntıda bakıldığında BEC sınıfl amasına nazaran yatırım malları ihracatında dış ticaret haddi son devirde kısmi bir azalış gösterse de yükseliş eğilimini devam ettiriyor. TÜİK bilgilerine nazaran yatırım mallarında dış ticaret haddi Haziran ayı itibariyle 115 düzeyinde bulunuyor. Tüketim ve hammadde dış ticaret haddi ise 100’ün altında seyrini sürdürüyor. Fakat tüketim mallarında 2021’in dördüncü çeyreğinde başlayan toparlanma devam ediyor.