DÜNYA Gazetesi olarak 2023 yılı piyasaların falına baktık. 2022 yılında fırtınalı bir süreci geride bırakan piyasaları yeni yılda ne bekliyor? Uzmanlara nazaran 2023 yılının birinci ve ikinci yarısında fiyatlamalar birbirinden farklı olacak. Buna münasebet olarak içeride seçimler dışarıda ise majör merkez bankalarının faiz kararları gösteriliyor.
Birol BOZKURT
2022 yılı piyasalar açısından epeyce hareketli geçti. Rusya-Ukrayna savaşı, merkez bankalarının kararları, pandemi kısıtlamalarının kalkması üzere gelişmeler piyasalara taraf verirken, 1 milyon 300 binden fazla yeni yatırımcının katıldığı Borsa İstanbul, dünyada en yeterli performans gösteren piyasa olmayı başardı. Yıl boyunca kırdığı rekorlarla 2022 yılının getiri şampiyonu olmayı başaran Borsa İstanbul endeksi yüzde 196,57’lik artışla 5.509 puandan yılı kapattı. Bu yükseliş 1999’dan bu yana en güçlü artış olarak dikkat çekerken, BIST 100 endeksi 1997’den bu yana birinci kez 4 yıl üst üste yatırımcısının yüzünü güldürdü. Yükselişte düşük faiz nedeniyle alternatif para piyasalarında getirilerin hudutlu kalması ve zayıf TL ile ihracat yüklü şirketlerin elde ettikleri karlılıklar tesirli oldu.
Kur Muhafazalı Mevduat’ın devreye girmesiyle 2022 yılında 18 liranın üzerinde yatay hareket eden dolar kuru ise yılı bir evvelki yıla nazaran karla kapattı. TL karşısında ABD dolarının yıllık artışı yüzde 42 olurken, Euro yıllık bazda yüzde 33 yükseldi. Altın fiyatları ise yüzde 40’lık getiri ile yıl boyunca yatırımcının yakından takip ettiği enstrüman oldu.
Piyasacılara nazaran yıl ikiye bölündü
2023 yılında birinci ve ikinci yarıya yönelik görünüm birbirinden büsbütün zıt. Uzmanlara nazaran yılın birinci yarısında bir noktada seçim sürecini, uygulanacak siyasetleri ve piyasa yansımalarını, ikinci yarıda ise mevcut siyasetlerin geleceğini konuşacağız. Majör merkez bankaları, enflasyonla çaba etmek emeliyle faiz hadlerini üst çekince büyüme tasaları üzerinden riskli varlıklar baskılandı. Uzmanlar, merkez bankalarının sıkı para siyasetlerinde sona yaklaştığı görüşünde. Bu açıdan, 2023 yılının birinci çeyreği 2022’ye emsal lakin ikinci yarısı çok daha optimist olunabilir. Bu nedenle, yurtdışı piyasalar açısından 2023 yılının birinci yarısı ve ikinci yarısı gündüz-gece kadar farklı geçebilir.
Borsaya ilgi 2023’te de sürecek
Peki 2023 yılında piyasalar nasıl bir seyir izleyecek? Yüksek enflasyon, negatif faiz ve uygulanan siyasetlerle sabit kalan dolar kuru yatırımcıları alternatifsiz bıraktı. Seçime giderken iktisatta oluşacak bir rahatlama ve düşük faiz siyasetinin en az 6 ay daha devam edeceği beklentisi ile borsanın alternatifsiz tek yatırım aracı olması nedeniyle Borsa İstanbul’a olan ilginin 2023’te de kısmen devam etmesi bekleniyor. 3 milyon yatırımcı sayısını aşan ve 40’dan fazla şirketin halka açıldığı Borsa İstanbul bilhassa pay bazlı büyük fırsatlar sunabilir. Dolar bazında da yatırımcısına %112,4 kazandıran BIST 100 endeksi, seneyi 294,4 sent düzeyinden tamamladı. Endeks dolar bazında rekor düzeyi olan 510 sent düzeyinde hala uzak durumda. Bu da yükselişin devam etme ihtimalini güçlendiriyor.
Şirketlerde kar daralması beklentisi
Piyasa uzmanları, 2023 yılında şirketlerde gerçek kar daralması bekliyor. Gedik Yatırım’a nazaran, BIST100 ortalaması gerçek olarak yüzde 25 üzerinde bir kar düşüşü yaşayacak. Raporda, 2022 yüksek baz tesiri, seçimlerin akabinde Ortodoks siyasetler, büyümede yavaşlama, TL’nin üretici fiyatlarına göre güçlü kalması ve bilhassa ihracatçı şirketlerin karlılıklarını azaltma mümkünlüğü bu beklentilere gerekçi olarak gösteriliyor. Gedik Yatırım’ın 2023 yılında gerçek faaliyet karı büyümesi beklediği kesimler ise madencilik, besin perakende, yeme içme, ve çimento oldu. Öte yandan Volkan Dükkancık’a nazaran 2022 yılında seçim evvelki konut dalına yönelik gelebilecek muhtemel faiz kampanyaları nedeniyle gayrimenkul dalı, beklentilerden güzel geçen turizm dalının dayanağıyla havacılık ve ulaştırma bölümü, emtia fiyatları nedeniyle besin, artan elektrik fiyatları nedeniyle de güç dalındaki paylar ön plana çıkacak.
Altan Aydın ise, sektörel bazda sigortacılık, GYO, otomotiv, perakende & besin ve telekomünikasyon kesimlerinin ön planda kalabileceğini düşünüyor.
2023 altının yılı olur mu?
Analistler 2023’te altın fiyatları için yükseliş öngörürken, en dikkat çeken yorumu ise Swiss Asia Capital’ın genel müdürü ve baş yatırım yetkilisi Juerg Kiener yaptı. Kiener, global resesyonun devam etmesi halinde altının ons fiyatının 2023 yılında 4 bin dolar düzeyine yanlışsız yükselebileceğini söyledi.
2023 yılı için altın fiyatlarına yönelik beklentiler genel olarak yükselişin devam edeceği istikametinde. ABD iktisadının resesyondan kaçınması ve Fed’in sıkı siyaset görünümünü iki katına çıkarması ve enflasyonun istendiği üzere düşmemesi durumunda altının düşmesi mümkün yorumunu yapan analistler ek olarak, Çin’de koronavirüs kısıtlamalarının yine yürürlüğe girmesi, piyasa iştirakçilerini talep görünümünü tekrar değerlendirmeye zorlayabileceğini söylüyor. Bunun da ‘altın fiyatının çekiş kazanmasını zorlaştırması mümkün’ bir gelişme olarak değerlendiriyorlar.
TL’deki kıymet kaybı devam eder mi?
Düşük faiz siyasetine geçişle birlikte süratle paha kaybeden dolar kuru 2022 yılına 13 TL düzeylerinde başlamıştı. Faiz indirimlerinin 2022 genelinde devam etmesi ve Ukrayna-Rusya krizi ile birlikte patlayan güç ve besin krizi TL’deki kıymet kaybını hızlandırıcı tesir yaptı. 2022’yi 18,70 düzeylerinden kapatan doların 2023 yılında 20’yi geçmesi bekleniyor. Kimi aracı kurum raporlarında yıl sonu iddiası 25 TL düzeyleri gösteriliyor.
DENİZ YATIRIM STRATEJİ VE ARAŞTIRMA KISIM MÜDÜRÜ ORKUN GÖDEK
“2023 belirsizlik teması üzerinden şekillenecek”
2023, her manada, lokal ve dış varlıklarda belirsizlik teması üzerinden şekillenecek. Fed’in önderliğinde nakdî sıkılaşmanın geleceği, enflasyonun daha düşük düzeylere gerileyip gerilemeyeceği ve resesyon odak noktaları pozisyonunda. İçeride ise yılın birinci yarısında bir noktada seçim sürecini, uygulanacak siyasetleri ve piyasa yansımalarını, ikinci yarıda ise mevcut siyasetlerin geleceğini konuşacağız.
PERFORM PORTFÖY FON YÖNETİCİSİ ALTAN AYDIN
“Borsaya ilgi ivme kaybederek sürecek”
Enflasyona alternatif arayan yatırımcılar öbür bir yatırım aracında gerçek getiri bulamayınca tahlili borsaya akın ederek buldu. Bu ilginin 2023 yılında da ivme kaybederek de olsa devam etmesini bekliyoruz. 2023’de enflasyonun gecikmeli tesirlerini görebileceğimiz ve marj daralmalarına rağmen daha dirençli olabileceğini düşündüğümüz kesimleri tercih ediyoruz. Borsa 6,500’e hakikat yükselecek fakat pay seçimleri daha değerli olacak.
ALNUS YATIRIM ARAŞTIRMA YÖNETİCİSİ VOLKAN DÜKKANCIK
“Hisse bazında seçici olmaya devam edin”
Hisse bazında artan volatilitenin de tesiriyle vakit zaman kar satışlarını görüyor olsak da büyük fotoğrafta piyasayı üst istikamette izlemeye devam ediyoruz. Bu süreçte endeks hareketinden bağımsız pay bazında agresif hareketlerin de süreceğini düşünüyoruz. Pay bazında seçici olmaya devam ediyoruz. Bu bağlamda önümüzdeki 3-6 aylık vadede getiri arayışındaki yatırımcının adresinin pay senetleri piyasası olmaya devam edeceğini düşünüyoruz.
GEDİK YATIRIM YATIRIM DANIŞMANLIĞI MÜDÜRÜ ÜZEYİR DOĞAN
“2023 daha kolay yönetilebilecek”
2023 yeni bir “Kara Kuğu” ile karşılaşılmazsa tüm bu aksilikler ve bunların tesirlerinin akabinde yönetilmesi daha kolay bir yıl olmaya aday. Küreselde yüzeysel geçecek bir resesyon, enflasyonda olağanlaşmayı destekleyecekken içeride de 2023’te enflasyonun dizginlenmeye başladığını göreceğiz. Şayet içeride yumurtadan bir “Kara Kuğu” çıkarmazsak, istemesek de iktisadımızı 2022’den daha güzel yerlere taşıyacaktır.
