Kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT), bu yıl 163 milyar 396 milyon 525 bin liralık yatırıma imza atacak. Türkiye Petrolleri Anonim Paydaşlığı (TPAO), Sakarya Doğalgaz Alanı geliştirme çalışmaları ile yeni projelerin sondaj faaliyetleri için ayrılan ödeneğin de katkısıyla 2023’te en çok yatırım yapacak KİT olacak.
2023 Yılı Yatırım Programı’ndan yapılan derlemeye nazaran 2023 yılında kamu kurumları tarafından yürütülecek 3 bin 546 ana proje olmak üzere 10 bin 915 projeye toplam 454,2 milyar lira ödenek tahsis edildi. Kelam konusu ödeneğin 163 milyar 396 milyon 525 bin liralık kısmı KİT yatırımlarına ayrıldı.
TPAO, keşfedilen doğal gazın arama, sondaj ve saha geliştirme çalışmalarına yönelik Sakarya Doğal Gaz Alanı Geliştirme Projesi için ayrılan 55,4 milyar liralık ödeneğin de içinde bulunduğu 76,6 milyar liralık yatırım gayesiyle KİT’ler ortasında en fazla ödenek tahsis edilen kuruluş oldu. Kuruluş kelam konusu ödeneğin 13,5 milyar liralık kısmı ile 19 vilayette yeni projelerin sondaj çalışmalarını, 2,1 milyar lirası ile 16 vilayetteki kuyu tamamlama yatırımlarını gerçekleştirecek.
Ödenek tahsisinde TCDD Genel Müdürlüğü 28,3 milyar lira ile ikinci, Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) Genel Müdürlüğü de 17,1 milyar lira ile üçüncü, Boru Çizgileri ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) Genel Müdürlüğü 14,3 milyar lira ile dördüncü sırada yer aldı.
TCDD Nakliyat AŞ Genel Müdürlüğü 8,9 milyar lira, Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü 8 milyar lira, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü 4,5 milyar lira, Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü ise 2,4 milyar lira meblağında yatırım yapacak.
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü 774,9 milyon liralık, Türkiye Raylı Sistem Araçları Sanayii AŞ Genel Müdürlüğü (TÜRASAŞ) 654 milyon liralık, Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ Genel Müdürlüğü 343,9 milyon liralık, Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü 331,4 milyon liralık, Türkiye Elektrik Dağıtım AŞ Genel Müdürlüğü (TEDAŞ) 248 milyon liralık yatırım gerçekleştirecek.
KİT yatırımlarının yarısı madencilik faaliyetlerine ayrıldı
Öte yandan, 2023 yılındaki KİT yatırımlarının yüzde 47,6’sını madencilik yatırımları oluşturuyor. Bu yıl içinde madencilik için 77,8 milyar lira, ulaştırma ve haberleşme için 42 milyar lira meblağında KİT yatırımı öngörülürken güç kesimine 39,5 milyar liralık yatırım yapılacak.
Bunları yaklaşık 3 milyar lirayla imalat ve 906 milyon lirayla tarım bölümlerine yönelik yatırımlar takip edecek.
2023 yılında KİT yatırımlarının dağılımı şöyle:
Kuruluşlar
Tutar (bin lira)
BOTAŞ
14.250.000
Çay İşletmeleri
100.000
Devlet Gereç Ofisi
69.850
DHMİ
4.537.000
Et ve Süt Kurumu
100.000
ETİ Maden İşletmeleri
2.410.000
EÜAŞ
8.031.000
Kıyı Emniyeti
331.426
Türkiye Şeker Fabrikaları
343.964
Türkiye Taşkömürü Kurumu
190.000
TİGEM
774.850
TCDD
28.259.335
TCDD Nakliyat AŞ
8.941.000
TEDAŞ
248.000
TEİAŞ
17.113.000
TEMSAN
30.000
Türkiye Kömür İşletmeleri
235.870
Toprak Mahsulleri Ofisi
218.530
TPAO
76.558.700
TÜRASAŞ
654.000
TOPLAM
163.396.525
