Bahar yağmurları buğdayın kaderini belirleyecek

Havanın mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi kuraklığı tarım eserlerine olan tesiri konusunda kaygı yaratıyor. Hububat kesimi temsilcileri, mevcut kuraklığın tahıl üretimine tesirinin hudutlu olmasını bekliyorlar. Ülke genelinde ekilen tahılların çimlenme periyodunda aldıkları yağış sayesinde topraktan çıkışlarında bir sorun yaşanmadığını belirten dal temsilcileri, şu anda yaşanan kuraklığın rekolteye tesirinin sonlu kalacağını lakin nisan ve mayıs aylarındaki yağışların eserin büyümesi için kritik olduğunu bildirdi.

Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği (IAOM) Avrasya Lideri Eren Günhan Ulusoy, bugünkü kuraklık koşullarının tahıl açısından huzursuz edici olduğunu fakat nisan ve mayısta alınacak yağışlarla bunun telafisinin mümkün olacağını söyledi. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) uyguladığı 7 bin 400 liralık müdahale alım fiyatının, çiftçiyi üretime yönlendirdiğini tabir eden Ulusoy, “Bu sayede evvelki yıllarda çok daha az ürettiğimiz yıllık 17,6 milyon tonluk buğday dönemine nazaran bugünkü kurallarda üretimin biraz daha artmasını bekleyebiliriz” dedi.

IAOM Avrasya Lideri Eren Günhan Ulusoy

TMO takviyede bulunacak

Ulusoy, kuraklığa karşı tedbirler alındığını, mayıs ayı sonuna kadar TMO’nun dayanakta bulunacağını aktararak, şunları kaydetti:

“Şu anda yağışlarda mevsim normallerine nazaran gerileme yaşansa da buğday ekilen alanlarda bir ölçü artış olmasını bekliyoruz. Burada TMO’nun enflasyon üzerinde verdiği alım fiyatlarının tesirli olmasını bekliyoruz. Uzun yıllar ortalamamız 20 milyon tonda olmasına karşın son 3 yıldır bunun altında gerçekleştiriyoruz. Bir evvelki yıl 17,6 milyon ton, geçen yıl 19,5 milyon ton buğday üretimi gerçekleşti. Buğdayın çimlenme devrindeki, kasım ayındaki yağışlar üzere, büyüme ve başaklanma devrinde, yani nisan ve mayısta da yağışların olumlu gitmesini bekliyoruz. Bu türlü olursa rekoltede sorun çıkmayacağı kanısındayız. Lakin hava kurallarının daima olumsuz gitmesi bizi berbat bir tabloyla baş başa bırakabilir.”

Ulusoy, ilerleyen aylarda bu periyottaki yağış azlığının telafi edile[1]bileceğini belirterek, şu anda rekolte düşüklüğünden bahsetmek için şimdi erken olduğunu söyledi.

Yağışlar olumsuzluğu azaltacak Hububat Tedarikçileri Derneği Lideri Gülfem Eren de TMO’nun 2022’de uyguladığı buğday alım fiyat ve siyasetlerinin 2023’te çiftçileri buğday ekimine yönlendirdiğini belirtti. Bu kapsamda içinde bulunulan tarım döneminde buğday ekiminin yüzde 3-5 civarında arttığını aktaran Eren, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Buğday ekilişleriyle birlikte yurt genelinde çimlenme ve çıkışlar normaline yakın gerçekleşti. Fakat bitki, gelişimi için gerekli olan nem ve soğuklanma muhtaçlığını aralık ve ocak aylarındaki yetersiz yağmur ve kar nedeniyle tam sağlayamadı. Bugün prestijiyle bitki için meteorolojik kuraklık var ise de ziraî kuraklık bulunmamakta. Münasebetiyle ocak sonu ve şubat başındaki muhtemel yağmur ve kar yağışlarının mevcut olumsuzluğu büyük ölçüde gidereceği, ilkbahar yağışlarının da olağan seyretmesi halinde kuraklıktan kaynaklanan randıman kayıplarının azalacağı kanısındayız.

HUBUDER Lideri Gülfem Eren

İmkanı olan çiftçilerimiz mahsullerini sulamalı

Gülfem Eren, imkanı olan çiftçilere şu anda yağmur ve kar yağana kadar mahsulü sulamaları tavsiyesinde bulunarak, “Ancak orta ve uzun vadede sulanabilir tarım alanlarının artırılması, kuraklığa sağlam buğday çeşitlerinin geliştirilmesi ve çiftçilerin bu çeşitlerin ekilişi için teşvik edilmesi, mısır üzere su kaynaklarını çok tüketen bitkilerde üretim planlamasının kesinlikle yapılması ve gerekirse sonlandırılması, sulama sistemlerinde damlama sistemine geçilmesi, su kullanım şuurunun geliştirilmesi üzere siyasetlerin geliştirilmesi gerekmektedir” dedi.

Kuraklık sorunu önemli boyutlara ulaştı

İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) İdare Heyeti Lideri Kazım Taycı ise Türkiye’de kuraklığın önemli boyutlara ulaştığını vurguladı. Kuraklığa karşın hububat üretiminde umutlarını koruduklarını söz eden Taycı, “Nisan ayına kadar yağışların olağan seyrine döneceği kanaatindeyiz. Hububat konusunda şu an için rastgele bir meselemiz yok. Yalnızca şöyle değerli bir sorunumuz var; bu yağışların çok az olması ve önemli suya gereksinim duyan çeltik için su ölçüsünün kâfi olmamasından ötürü rekoltede önemli bir külfet olabilir. Bunu da şu anda gözlemliyoruz.” diye konuştu.

Taycı, buğday ekiminin yapıldığı ekim ayında kâfi yağış alındığını belirterek, şunları kaydetti:

“İçinde bulunduğumuz devirde kar yağışları olursa buğday üretiminde kuraklık sebepli bir kahır yaşanmayacak. Şu an yaklaşık 10 milyon ton buğday stokumuz var. Halihazırda Tahıl Koridoru’nu yönetiyor olmamızdan dolayı rastgele bir kriz durumunda tedarik kahrı çekeceğimizi zannetmiyorum. Rusya olan düzgün bağlarımızdan ötürü gereksinimlerimizi acele bir halde karşılayabiliriz.”

İHBİR Lideri Kazım Taycı

2023 ihracat amacı 15 milyar dolar Kazım Taycı, 2023’e bölüm olarak yeterli bir başlangıç yaptıklarını, bu yıl olağan dışı krizler beklemediklerini, ihracatta rastgele bir ülkede olumsuzluk yaşanması durumunda alternatif pazarlara yönelme kabiliyetleri bulunduğunu söyledi. Taycı, 2022 yılını 11,5 milyar dolar ihracatla kapattıklarını hatırlatarak, “Yaklaşık yüzde 30 artışla 2023’te 15 milyar doları kendimize gaye olarak belirledik. Çok büyük aksiliklerin olmaması durumunda bu sayısı yakalayacağımızı düşünüyoruz.” dedi