Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Macaristan’ın gündeminde yer alan ABD imali HIMARS çoklu roketatar sistemiyle ilgili ”HIMARS’a alternatif eserleri biz Türkiye’de üretiyoruz bunlarla ilgili de muhtaçlık varsa biz bu eserlerle ilgili gerekli takviyesi vermeye hazırız” dedi.
Resmi ziyaret kapsamında Macaristan’da bulunan Varank, Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanlığı binasında düzenlenen Türkiye-Macaristan 8. Periyot Karma Ekonomik Komite (KEK) Toplantısı’na katıldı.
Toplantı sonrası Macaristan Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijjarto ile ortak basın toplantısı düzenleyen Varank, karşılıklı üst seviye ziyaretlerle, kurulan istişare düzenekleri ve yapılan yatırımlarla, iki ülke ortasındaki ilgilerde her alanda muazzam ivme yakalandığını söyledi.
Kendisine tevdi edilen liyakat nişanının iki ülke ortasındaki durumun göstergesi olduğunu belirten Varank, ”Bu nişanı ülkem ismine kabul ederken bağlarımıza katkı sağlamış olmaktan ötürü onur duyduğumu da söz etmek isterim. Bilhassa ülkemin bağımsızlık uğraşının yüzüncü yılı olan 2023’te bu nişanı almak bu durumu çok daha manalı kılıyor. Bu liyakat nişanının, ilerleyen yıllarda bizim yerimizde misyon yapacak mevkidaşlarımızın taşıyacakları sorumluluğa da örnek olacağına inanıyorum” dedi.
Macaristan’ın, Türkiye’nin Avrupa’daki en değerli müttefiklerinden birisi olduğunu, bu ilginin yalnızca ekonomik ve ticaretle sonlu olmadığına işaret eden Varank, ”Başta NATO, Avrupa Birliği (AB), Avrupa Kurulu ve Türk Devletleri Teşkilatı olmak üzere memleketler arası ve bölgesel kuruluşlar çerçevesinde yakın siyasi işbirliği ve uyumumuz var.” diye konuştu.
“Savunma endüstrisi manasında Macaristan’ın en kıymetli ortaklarından bir tanesi olmak istiyoruz”
Savunma endüstrisinin son vakitlerde iki ülke ortasında işbirliğinin arttığı bir alan olduğunu, Macaristan’ın yurt dışından aldığı zırhlı araçların bir kısmını Türkiye tedarik etmeye başladığını söz eden Varank, ”Bunlarla ilgili yaptığımız görüşmelerde Macaristan’ın bundan mutlu olduğunu, Türk şirketlerinin bu ilgiden şad olduğunu gördük. Önümüzdeki periyotta de biz bu süreci devam ettireceğiz. Savunma endüstrisi manasında Macaristan’ın en kıymetli ortaklarından bir tanesi olmak istiyoruz. Bildiğiniz üzere Türkiye insansız hava araçlarında çok önemli bir oyuncu. Şu an dünyanın en değerli oyuncularından bir tanesi. Bu kabiliyetimizi de dost ve müttefik Macaristan’la paylaşmaya hazırız. Bu alanlarda da gerekli işbirliği görüşmelerini yapıyoruz” dedi.
KOSGEB ile HEPA ortasında mutabakat zaptı imzalandı
Macaristan’ın, Türkiye’nin AB üyelik sürecine başından beri en güçlü takviyesi vermeyi sürdürdüğüne dikkat çeken Varank, iki ülke ortasındaki dostluk muahedesinin 100’üncü yıl dönümü münasebetiyle 2024’ün Türkiye-Macaristan Kültür Yılı olarak kutlanacağını, 2025’in ise Teknoloji Yılı olarak planlandığını aktardı.
İkili münasebetleri daha da ileriye taşımak ve derinleştirmek için hem Türkiye hem de Macaristan’ın güçlü bir irade ortaya koyduğunu lisana getiren Varank, şunları kaydetti:
”Bugün Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Yönetimi Başkanlığımız (KOSGEB) ile Macaristan İhracatı Teşvik Ajansı (HEPA) ortasında bir mutabakat zaptı imzaladık. Akabinde teknik heyetlerimizin uzun müddettir üzerinde çalışıp mutabık kaldıkları Karma Ekonomik Kurulu mutabakat zaptını imzaladık. Yıl uzunluğu sürdürdüğümüz müzakereler her vakit olduğu üzere karşılıklı anlayış atmosferinde gerçekleşti. Her iki ülke de ekonomik ve ticari bağlantılarımızı çeşitlendirme ve geliştirme konusunda iradesini kararlılıkla ortaya koydu. Karşılıklı yatırımlar ve müteahhitlik hizmetlerinden üçüncü ülkelerdeki işbirliklerine, bilim ve teknolojiden yeşil dönüşüme, güçten tarıma, sağlıktan turizme daha pek çok alanda mevcut işbirliğimizi daha da güçlendireceğiz.”
İkili bağlantılarda karşılaşılan meseleleri diyalogla ve Bakan Szijjarto’nun dayanağıyla tahlile kavuşturduklarını tabir eden Varank, Türk iş insanlarıyla yaptığı toplantıda kendisine aktarılan meseleleri Szijjarto’ya aktardığını ve bunların tahlili konusunda gerekli adımların atılacağını söyledi.
“Trakya’da yeni bir güç terminalinin hazırlıkları bitmek üzere”
Karma Ekonomik Kurul Toplantısı’nı global güç krizi gölgesinde gerçekleştirdiklerini belirten Varank, güçte dışa olan bağımlılığın azaltılması ve ülkelerin bu alandaki yetkinliklerinin ortak proje ve yatırımlara dönüşmesi için daha fazla gayret sarf etmeleri gerektiğini vurguladı.
Türkiye olarak hem güneş hem rüzgar gücünde kapasiteyi artırmak için adımlar attıklarını lisana getiren Varank, ”Türkiye güçte bir hub olma noktasında kararlı adımlarla ilerliyor. Biliyorsunuz Azerbaycan’dan gelen sınırın kapasitesini önümüzdeki periyotta iki katına çıkarıyoruz. Tekrar Türkiye’de Trakya’da yeni bir güç terminalinin de hazırlıkları bitmek üzere. Buradan da ülkemize doğal gaz gelmeye başlayacak. Son vakitte Karadeniz’de doğal gazda büyük bir keşif yaptık. Hidrokarbon kaynaklı Türkiye’nin hub olması olağan ki bize kıymetli katkılar sağlayacak lakin biz bu kabiliyetimizi, gücümüzü de elbette dost ve müttefik ülkelerle paylaşmaya devam edeceğiz. Macaristan’la olan münasebetlerimizi de sıkı bir formda sürdürerek Macaristan’ın gereksiniminin nasıl karşılayabiliriz bunlarla ilgili de elimizden gelen dayanağı vermeye devam edeceğiz” sözlerini kullandı.
“İki ülke ortasındaki ticaret geçen yıl rekor kırdı”
Macaristan Dışişleri ve Ticaret Bakanı Peter Szijjarto ise Avrupa’nın savaş nedeniyle önemli kriz yaşadığını, Türkiye ile Macaristan ortasındaki işbirliğinden ötürü ülkesinin güç güvenliğinin garanti altında olduğunu söyledi.
TürkAkım Doğal Gaz Boru Çizgisi’nin ülkesinin doğal gaz tedariğinde değerli rol oynadığına işaret eden Szijjarto, ”TürkAkım Doğal Gaz Boru Sınırı, Avrupa’da, Doğu-Batı ortasında yüzde 100 kapasite ile çalışan ve ülkemizin güç güvenliğini sağlayan tek sağlam boru sınırı. Geçen yıl Macaristan’a toplam tüketiminin yaklaşık yarısı olan 4,8 milyar metreküp doğal gaz bu yolla ulaştı” dedi.
Ülkesinin güç tedariğini çeşitlendirmek için birtakım adımları attığını belirten Szijjarto, bu kapsamda en gerçekçi seçeneğin Azerbaycan gazının yanı sıra Türkiye limanlarına getirilecek olan sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) Macaristan’a ulaştırılması olduğunu söyledi.
İki ülke ortasındaki ikili ticaretin geçen yıl rekor kırdığını, Macaristan’da 100 Türk şirketinin yaklaşık 2 bin 200 kişiyi istihdam ettiğini kaydeden Szijjarto ayrıyeten, Rusya-Ukrayna ortasındaki barış görüşmelerine yönelik umut veren tek adımı tahıl koridoru ile Türkiye’nin attığını belirtti.
Macar gazetecinin, ülkenin gündeminde yer alan ABD üretimi HIMARS çoklu roketatar sistemlerinin satın alınıp alınmayacağına yönelik sorusuna birinci olarak Bakan Varank karşılık verdi.
Varank “Macaristan (HIMARS konusunda) bir adım atacak mı atmayacak mı bilmiyorum lakin şunu söyleyebilirim; ona alternatif eserleri biz Türkiye’de üretiyoruz. Bunlarla ilgili de gereksinim varsa biz bu eserlerle ilgili gerekli dayanağı vermeye hazırız” değerlendirmesinde bulundu.
Bu soruya Szijjarto da “Macar ordusunun silahlarını yeniliyoruz. Silahları satın alınca birinci olarak müttefikler aklımıza geliyor. NATO ülkeleri, mesela Türkiye ve öbür NATO müttefikleri. Türkiye ile de mutabakatımız var. Masada açık teklifler var. Natürel ki bütün bunları birinci olarak Savunma Bakanlığı daha sonra da hükümet kıymetlendiriyor.” karşılığını verdi.
Basın toplantısı öncesi Varank ve Szijjarto, Türkiye-Macaristan Karma Ekonomik Komite Toplantı Protokolü ile KOSGEB ve HEPA ortasında hareket planı mutabakatını imzaladı.
Bakan Varank’a, iki ülke alakalarına yaptığı katkıdan ötürü Macaristan Liyakat Nişanı takdim edildi.
Toplantıya, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Çetin Ali Dönmez, Türkiye’nin Budapeşte Büyükelçisi Gülşen Karanis Ekşioğlu, Macaristan’ın Ankara Büyükelçisi Viktor Matis ile KOSGEB Lideri Hasan Basri Kurt da katıldı.
