Batı ülkelerinin Rus petrolü için 1 yıl evvel başladığı tavan fiyat uygulamasının Rusya’ya 34 milyar avroya mal olduğu bildirildi.
Enerji ve Pak Hava Araştırma Merkezi, G7 ve Avrupa Birliği (AB) üyeleri olmak üzere kimi Batı ülkelerinin yaptırım ve tavan fiyat uygulamasının Rusya’nın petrol ihracatına tesirleri konusunda hazırladığı çalışmayı yayınladı.
Rus ham petrolüne varil başına 60 dolar tavan fiyat uygulaması ve ithalat yasağının 5 Aralık 2022’de yürürlüğe girdiği anımsatılan çalışmada, petrol yaptırımlarının Kremlin’in savaştaki kararlılığını azaltmadığı belirtildi.
Gelirleri azalttı
Çalışmada, Batı ülkelerinin tavan fiyat ve kısıtlayıcı önlemlerinin “Rusya’nın petrol ihracat gelirlerini 34 milyar avro azalttığı”, AB’nin petrol ithalat yasağının ve G7 tavan fiyatının ülkenin petrolden elde ettiği geliri yüzde 14 düşürdüğü tabir edildi.
Söz konusu tesirin beklentinin altında kaldığı, yaptırımların Rusya’nın petrol ihracat gelirlerini yılın birinci yarısında önemli ölçüde etkilediği lakin tavan fiyatı uygulama, güçlendirme ve daima izleme konusundaki başarısızlığın Rusya’nın yılın ikinci yarısında bu tesirden kurtulmasını sağladığı belirtildi.
Çalışmada, “Petrol tavan fiyat siyasetinin gereğince izlenmemesi ve uygulanmaması nedeniyle yaptırımların aktifliği azaldı. Bu, Rusya’nın petrolünü belirlenen tavan fiyat düzeyinin üzerinde satmasına imkan sağladı.” sözü kullanıldı.
Rafine petrol eserleri açısından da yasal boşluklar olduğu belirtilen çalışmada, Rus ham petrolünden üretilen petrol eserlerinin yasal olarak yaptırım uygulayan ülkelere girebildiğine işaret edildi.
Çalışmada, petrol tavan fiyatı aşağı çekilerek Rusya’nın ihracat gelirlerinin daha da düşürülebileceği, varil başına 30 dolarlık bir tavan fiyatın Rusya’nın gelirlerini önemli ölçüde azaltacağı, yaptırım ihlallerine ait cezaların da katılaştırılabileceği vurgulandı.
Rus eserlerine tavan fiyat uygulaması
AB ülkelerinin Rusya’dan deniz yoluyla taşınan petrole yönelik ithalat yasağı ve varil başına 60 dolar tavan fiyat kararları 5 Aralık’ta uygulamaya girmişti.
Bu kapsamda, Rus petrolünün üçüncü ülkelere belirlenen fiyattan daha yüksek bir düzeyde satılması durumunda G7 ve AB ülkelerindeki şirketler, bu petrole nakliye, sigorta ve aracılık üzere çeşitli hizmetleri sunamıyor. Kelam konusu hizmetlerin sağlanabilmesi için Rus petrolünün tavan fiyatın altında süreç görmesi gerekiyor.
AB’nin, Rusya’dan deniz yoluyla taşınan dizel ve sıvı yakıt (fuel-oil) üzere çeşitli rafineri petrol eserlerine yönelik ithalat yasağı ve bu eserlere tavan fiyat uygulaması ise 5 Şubat’ta başlamıştı.
AB ülkeleri ortasında müzakereleri devam eden 12’nci yaptırım paketinde petrol tavan fiyatı uygulamasının sıkılaştırılmasını içeren ögelerin da yer alması bekleniyor.
