BIST 100 endeksi, ulaştırma ve banka payları öncülüğünde bu yıl yüzde 200’e yaklaşan getiri elde etti. Tarihi bir seneyi geride bırakan Borsa İstanbul, 2022’de 1 milyon 300 binden fazla yeni yatırımcının iştirakiyle BIST 100 endeksinde rekor üzerine rekorlar kırıldı.
BIST 100 endeksi 2022’de yüzde 196,57 getiriyle 5.509,16 puana yükselerek, dünya genelinde kıymetli hisse piyasaları ortasında açık orta en âlâ performansı sergiledi. Kelam konusu yükseliş 1999’dan bu yana en güçlü artış olarak kayıtlara geçerken, BIST 100 endeksi 1997’den bu yana birinci sefer 4 yıl üst üste yatırımcısının yüzünü güldürdü.
Dolar bazında da yatırımcısına yüzde 112,4 kazandıran BIST 100 endeksi, seneyi 294,4 sent düzeyinden tamamlasa da 510 sent düzeyinde bulunan tepesinden hala uzak olması dikkati çekiyor.
İşlem hacimleri rekor düzeye ulaştı
Aylık bazda değerlendirildiğinde BIST 100 endeksi 2017’den bu yana birinci defa 6 ay üst üste yükselirken, süreç hacimleri de rekor düzeylere çıktı.
BIST 100 endeksinin hacim rekoru 14 Aralıkta 158,9 milyar lira ile kırılırken, yılın son aylarında endekste ortalama süreç hacminin 100 milyar lira düzeyine çıktığı görüldü.
BIST 100 endeksi bölüm bazlı incelendiğinde bütün kesimlerin 2022’yi çıkarla tamamladığı görülürken, en çok kazandıran yüzde 537,5 ile ulaştırma oldu. Bankacılık dalı ise geçen yıl yüzde 215,1 yükseldi.
Hisse bazlı bakıldığında BIST 100 endeksindeki payların 97’si bedel kazanırken, en çok getiriyi yüzde 1.292 ile Teşebbüs Elektrik Sanayi, yüzde 1.182 ile Kontrolmatik ve yüzde 739 ile Odaş Elektrik sağladı. En çok kaybettiren ise yüzde 42 ile Türk Prysmian Kablo Sistemleri oldu.
Borsa İstanbul getiri arayışında merkez alternatif oldu
Analistler, yıllardır ucuz kalan Borsa İstanbul’un getiri arayışındaki yatırımcılar için 2022’de kıymetli bir alternatif olarak öne çıktığını kaydederek, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimleriyle birlikte bu özelliğin daha da belirginleştiğini tabir etti.
Yıl boyunca 42 halka arzın yapıldığına dikkati çeken analistler, bu halka arzların yeni yatırımcıların borsayla tanışmasında büyük rol oynadığını lisana getirdi.
Analistler, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının yılın ikinci çeyreğinden itibaren tesirini kaybetmesiyle birlikte başta ulaştırma kesimi olmak üzere ekonomik aktivitenin hızlandığını aktardı.
Özellikle üçüncü çeyrek şirket karlılıklarının birçok bölümde rekor düzeylerde gerçekleştiğini belirten analistler, bu devirde enflasyondan korunma uğraşıyla birlikte Borsa İstanbul’a olan ilginin de ivmelendiğini söyledi.
Küresel hisse piyasalarında satış baskısı tesirli oldu
Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte şubatta sert düşen global hisse piyasaları, yılın geri kalanında da global bazda değerli merkez bankalarının son yılların en güçlü faiz artışlarıyla negatif seyrini sürdürdü.
Emtia fiyatlarının arz telaşıyla kıymetli oranda bedel kazanması dünya genelinde enflasyon baskısının artırdı.
Enflasyonla uğraş kapsamında ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) 75 baz puana kadar yükselen faiz artışları, artan resesyon baskısıyla gerileyen şirket karlılıkları pay fiyatlarındaki düşüşü hızlandırdı.
ABD’de trilyon dolar büyüklüğündeki teknoloji şirketleri yüzde 50’yi aşan kıymet kayıpları yaşarken, değerli endekslerden yalnızca Hindistan, Brezilya ve İngiltere hisse piyasaları seneyi olumlu getiriyle tamamladı.
New York borsasında bu sene S&P 500 yüzde 19,4, Nasdaq endeksi yüzde 33,1 ve Dow Jones endeksi yüzde 8,8 kıymet kaybetti.
Avrupa borsalarında ise İngiltere’de FTSE 100 endeksi yıllık bazda yüzde 0,9 yükselirken, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 12,4 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 9,5 geriledi.
