“Ateşkes yalnızca 36 saate değil, bunun ötesine uzatılmalıdır” diyen Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, karşılıklı ateşkesin şimdi sağlanamadığını, bunun da “savaşın şu anda ne ölçüde bir çıkmaza dönüştüğünü gösterdiğini” kaydetti.
Kalın, CNN International televizyonunda katıldığı programda, Rusya-Ukrayna savaşına ait son gelişmeleri kıymetlendirdi.
Rusya’nın Ukrayna’da “36 saatlik tek taraflı ateşkes ilan etmesine yönelik fikir ve tepkilerin” sorulması üzerine Kalın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy ile telefonda görüşmesinde tek taraflı ateşkes davetini yinelediğini, ayrıyeten karşılıklı ateşkes daveti yaptığını aktardı.
“Bu (ateşkes) yalnızca 36 saate değil, bunun ötesine uzatılmalıdır.” diyen Kalın, karşılıklı ateşkesin şimdi sağlanamadığını, bunun da “savaşın şu anda ne ölçüde bir çıkmaza dönüştüğünü gösterdiğini” kaydetti.
Kalın, iki tarafın da savaş alanında kesin zafer elde edecek durumda olmadığını belirterek ileriki günlerde bilhassa Zaporijya Nükleer Santrali etrafındaki bölgelerde ateşkes için çalışmaya devam edeceklerini ve bu bölgede çatışma ve kaza olmamasını sağlamak istediklerini vurguladı.
Türkiye’nin neden “tek taraflı ateşkes çağrısı” yaptığına ait soruya karşılık veren Kalın, “bu savaşı sürdüren ve rastgele bir müzakere için daha sıkıntı hale getirenin Rus bombardımanı” olduğunu lisana getirdi.
Kalın, savaşın Ukrayna topraklarında yaşandığını, bu nedenle Ukraynalıların Rusya’nın bu bombardımanı ve savaşı durdurmadan müzakerelere gitme teşebbüslerine kuşkuyla yaklaştıklarını söz etti.
Sözcü Kalın, tek taraflı ateşkesin en azından “Rusya’nın durması” manasına geldiğini belirtti. Kalın, bunu, Ukrayna’nın takip edeceğini söyledi.
“Ukrayna’da çatışmaların daha da hızlanacağını görmekten tasa duyuyoruz”
Kalın, “Bu, Cumhurbaşkanımızın dün yaptığı görüşmede her iki öndere lokal ateşkesler yapabilmemiz için teklif ettiği şeydi. Tahminen bu, müzakerecilerin tekrar bir ortaya gelebileceği bir tıp müzakere ortamına dönüşebilir. Fakat elbette bu çağrıyı yapmaya devam etme konusunda kararlıyız. Lakin gerçekçi bir biçimde konuşursak, alandaki gerçekler o denli ki iki taraf da bu noktada silahlarını bırakıp müzakere masasına gelmeye istekli görünmüyor. Önümüzdeki birkaç ay içinde Ukrayna’da çatışmaların daha da hızlanacağını görmekten kaygı duyuyoruz” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın geçen ay Rusya’nın süreksiz ateşkes önereceğini iddia etmesi ve Rusya’nın atacağı bu adımı “dinlenme, tekrar hazırlanma, yine toparlanma ve tekrar akın için uydurma bir çıkış yolu” olarak nitelendirmesine katılıp katılmadığı sorusuna Kalın, “Ukrayna ve Rusya tarafları ve bu tarafları farklı açılardan destekleyenler ortasında karşılıklı güvensizlik olmasının anlaşılabilir olduğunu lakin bunun ötesini görmeleri gerektiği” cevabını verdi.
İbrahim Kalın, savaşın devam etmesinin herkes için daha fazla yıkım ve kayıp getireceğinin altını çizerek “Tarafları müzakere masasına oturtmak için Rusya, Ukrayna, Batı bloku, NATO ülkeleri, ABD ve başkalarıyla her istikametten eforlarımızı hakikaten artırmamız gerektiğini düşünüyorum. Demek istediğim, her iki taraf için de savaş alanında kesin bir askeri zafer daveti yapmak hayli sıkıntı, elde edilmesi epeyce güç. Taraflar birtakım taktiksel amaçlara ulaşabilirler fakat burada rastgele bir stratejik hedefe hizmet etmeyeceklerdir.” değerlendirmesinde bulundu.
“Stratejik hedefin” ne olduğunu anlatan Kalın, evvel can kayıplarını durdurmaları gerektiğini vurguladı.
“2023 güç bir yıl olacak”
Kalın, bir ay kadar sonra Rusya-Ukrayna savaşının birinci yılına gireceğine dikkati çekerek “Dolayısıyla iki tarafın bir ortaya gelebileceği bir ortam oluşturmaya çalışıyoruz.” diye konuştu.
Sözcü Kalın, başkanların tüm müzakere kaideleriyle masada bir ortaya gelmesini sağlayacak bir yer için evvel Ukraynalıların, Rus tarafından somut bir aksiyon görmeleri gerektiğini söz etti.
Bunların yalnızca ateşkes değil, birebir vakitte “Rus birliklerinin Ukrayna topraklarından basamaklı, planlı bir biçimde geri çekilmesi ve esir değişimi hakkındaki müzakereler, Zaporijya Nükleer Santrali’nin güvenliğini sağlama hakkındaki müzakereler, tahıl mutabakatının devamı hakkındaki müzakereler, bir dizi öbür şartlar ve başından beri bu savaşın ana parametrelerini tanımlayan bir dizi diğer kilit konu” olduğuna işaret eden Kalın, odaklanmaları gereken şeylerin bunlar olduğunu söyledi.
Kalın, savaşın bu formda devam etmesine müsaade verilmesi durumunda 2023’ün Ukrayna başta olmak üzere iktisat, güç, tahıl ve besin güvenliği açısından daha da sıkıntı bir yıl olacağını lisana getirdi.
Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) 2023’ün 2022’den daha sıkıntı bir yıl olacağını öngördüğünü aktaran Kalın, büyük ekonomilerde global sakinlik görüleceğini tabir etti.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, “Tüm bunlar göz önüne alındığında, burada hakikaten daha gerçekçi uzun vadeli bir bakış açısı benimsemeli ve iki tarafın bir ortaya gelip çatışmayı durdurabileceği şartları meydana getirmek için tüm eforumuzu göstermeliyiz” dedi.
