Merkez Bankası bankaların KKM faizinde uygulanan hududu kaldırdı. Uzmanlar KKM’ye azalan ilginin tekrar artacağını ve mevduat faizleri ile KKM faizlerinin birbiriyle yakınsayabileceği görüşünde.
Birol BOZKURT
Kur Muhafazalı Mevduat Hesapları’nda son periyotta yaşanan çözülmeye karşı Merkez Bankası’ndan yeni bir atılım geldi. Merkez Bankası, bankalara gönderdiği yazıda kur muhafazalı mevduat eseri için getirilen siyaset faizinin en fazla 3 puan üzerinde faiz uygulamasına son verdiğini açıkladı.
Son aylarda dolar/TL’nin stabil bir seyir izlemesi ve siyaset faizinin yüzde 9’a düşmesiyle elde edilen getirinin alternatif yatırım araçlarına nazaran azalması, KKM’de çözülmeyi hızlandırmıştı. KKM hesapları için bankalar şu an yüzde 9 olan siyaset faizinin 3 puan üzerinde yani yüzde 12 düzeyinde faiz verebiliyordu. Bu da kimi bankalarda yüzde 30’u aşan TL mevduat faizine nazaran epeyce düşük bir düzeyde kalmıştı. Son devirde yatay giden dolar/TL nedeniyle de hesap sahiplerinin KKM getirileri azalmıştı. KKM’de faiz üst sonunun kalkmasıyla KKM’ye olan ilgiyi yine artırabileceğini söyleyen uzmanlar, bu durumun Borsa İstanbul ve mevduat hesaplarına alternatif bir yatırım aracı olarak KKM’nin yine ön plana çıkabileceği görüşünde.
Bankacılık kaynakları ise KKM yatırımcısının vade bitiminde tekrar sisteme girmek istemediğini söylüyor. Buna münasebet olarak hem KKM faiz oranlarının mevduat faizlerine oranla düşük kalması hem de doların artmamasını sebep olarak gösteriyorlar. Kaynaklar ayrıyeten KKM’nin son periyotta azalan cazibesinin bu adımla tekrar artacağını ve KKM faizlerinin mevduat faizleri ile yakınsayacağı ve bankalar için yeni bir rekabet alanı haline gelebileceğini söylüyorlar. Bankacılara nazaran, KKM’de üst sonun kalkması oranların bir anda fırlamasına da neden olmayacak.
Öncelikle yüzde 15-18 aralığına yükselen bir oran olacağı görüşünü aktaran bankacılar, bunun ilerleyen devirde piyasa koşullarına nazaran yüzde 20 ve üzerinde oranların konuşulmasının da sürpriz olmaması gerektiğini de düşünüyor.
Bütüncül bir karar alınmalı
Son devirde KKM’nin bir avantajı kalmadığını söyleyen Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, “Merkez Bankası ucuz döviz yaratma peşinde, atılan bu adımların emeli bu. Hazine döviz muhtaçlığını borçlanarak karşılamak yerine piyasadan karşılamaya çalışıyor. Bu da meçhullüğü daha çok artırıyor. Atılan tüm bu adımlara karşın Türkiye’de vatandaşın dolar talebini kırmak çok sıkıntı. Her hafta yeni bir karar almak yerine bir paket olarak bütüncül bir karar alınması gerekir” diye konuştu. TCMB eski başekonomisti Hakan Kara ise bunun örtülü değil aleni faiz artışı manasına geldiğini söyledi.
“KKM’de faizin yüzde 15-17’lere çıkmasını bekliyorum”
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Lideri ve Ziraat Bankası Genel Müdürü Alpaslan Çakar, Merkez Bankası’nın kur muhafazalı mevduatta faize üst sonu kaldırması sonrasında faizin yüzde 17’lere çıkabileceğini söyledi. Bloomberg HT yayınında soruları yanıtlayan Çakar, “KKM süreç itibariyle başarılı oldu. Mevduatımızın yüzde 35’i TL idi, bu oran yüzde 54’e çıktı” diye konuştu. KKM’de yüzde 12 faizin düşük kaldığını söyleyen Çakar, “Önümüzdeki süreç itibariyle biz yüzde 60 maksadının tutturulmasına bakacağız. Kesim son devirde 5-6 puanlık opsiyonlar veriyordu. Kabaca ben burada üst sonun yüzde 17-18 düzeylerine oturacağını düşünüyorum” dedi.
Yurt dışından dövizini getirene destek
Merkez Bankası, firmaların yurt dışı kaynaklı dövizlerinin Merkez Bankası’na satışı sırasında, firmalar verecekleri taahhüt karşılığında, Türk lirasına çevrilen fiyatın yüzde 2’si kadar döviz dönüşüm dayanağı alabilecek. Firmalar, ülkeye getirdikleri yurt dışı kaynaklı dövizlerinin en az yüzde 40’ını Merkez Bankası’na sattıktan sonra, dövizin kalan kısmını kur muhafazalı dönüşüm hesabında pahalandırılacak.
KKM’de şirketlere vergi istisnası uzatıldı
Şirketlerin kur muhafazalı mevduattan elde ettikleri karlar için uygulanan kurumlar vergisi istisnası, 31 Aralık 2022 tarihli bilançolar için de geçerli olacak. Şirketlerin 30 Haziran 2022 prestijiyle bilançolarında yer alan yabancı paraları Kur Muhafazalı Mevduat sistemine geçirmeleri durumunda vergi istisnalarından yararlanabilecek. Daha evvel bu uygulama 31 Mart 2022 prestijiyle bilançolarda yer alan yabancı paraları kapsıyordu.
Rezervler 128,7 milyar $’a çıktı
Merkez Bankası toplam rezervleri 20 Ocak haftasında bir evvelki haftaya nazaran 1 milyar 471 milyon dolar artarak 128 milyar 743 milyon dolara yükseldi. Buna nazaran, 20 Ocak prestijiyle Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 29 milyon dolar azalışla 79 milyar 154 milyon dolara indi. Brüt döviz rezervleri, 13 Ocak’ta 79 milyar 183 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu.
