133 ülkede 472 milyar dolarlık proje yürüten yurt dışı müteahhitlik kesimi 2022 yılında 17,8 milyar dolarlık yeni proje yürüttü. Yıllık 500 milyar dolara ulaşan kesim büyüklüğünde amaç 50 milyar dolar.
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) tarafından düzenlenen ‘Yurt Dışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Kıymetlendirme Toplantısı’nda konuşan Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Türk müteahhitlerin geçtiğimiz yıl yurt dışında 17,8 milyar dolarlık yeni proje üstlendiğini açıkladı. Bakan Muş, Cumhuriyetimizin 100. yılında da mal ve hizmet ihracatında yeni başarılara imza atmak için özel bölüm ile çalıştıklarından kelam ederek, “Müteahhitlik ve teknik müşavirlik firmalarımızın dış ticaretimizdeki yükselişin kıymetli aktörleri olduğunun her vakit farkındayız. Hizmet gelirlerimize yaptığı direkt katkının yanında inşaat dalı materyalleri ihracatının artırılması, emekçi gelirleri ile döviz girdisi sağlanması ve ülkemizle ilgili olumlu algının güçlenmesi hususlarında da bölümün tesiri epey kuvvetlidir” dedi.
Proje büyüklüğü 472 milyar dolara ulaştı
Bakan Muş, kelamlarına şöyle devam etti: “Yurt dışı müteahhitlik bölümümüz 2022 yılını 17,8 milyar dolar üzere önemli bir toplam proje pahası büyüklüğü ile kapatmış ve bölüm, gücünü ve direncini bir kere daha ispatlamıştır. Böylece, üstlenilen toplam proje sayısı 11.605’e; projelerin toplam bedeli ise 471,7 milyar dolara yükselmiştir. Dünya üzerinde proje gerçekleştirdiğimiz ülke sayısı ise 2022 sonu itibariyle 133’e yükselmiştir. Gayemiz, dünyada Türk müteahhidinin gitmediği, eser vermediği ülke kalmamasıdır.”
Bakan Muş, yurt dışındaki projelerle ilgili şu bilgileri aktardı: “Bölgesel olarak baktığımızda, 2022 yılında proje büyüklüğü bakımından Bağımsız Devletler Topluluğu yüzde 37,6 ile tekrar birinci sırada. İkinci sırada ise, hissesi yüzde 24,5 ile iki katına çıkan Avrupa Bölgesi bulunuyor. Ortadoğu ise yüzde 18,5 ile bu sene üçüncü sırada. Yüzde 12,7’lik hisse ile Sahra-altı Afrika bölgesinde de yerimizi sağlamlaştırdığımızı görüyoruz. Birinci 10 ülkeye baktığımızda, Rusya birinci sıradaki yerini korumakla birlikte, bir evvelki sene 11 milyar dolar civarında bir büyüklük ile rekor kırılmışken savaşın sonucu olarak bu sene ise 2 milyar dolar pahasında bir proje büyüklüğüne ulaşılmış durumdadır.”
Muş, “Artık gayemiz Batı Avrupa ve Amerika Kıtasıyla, Asya-Pasifik ülkeleri olmalı. Pazarlarımızı bu bölgelere yanlışsız genişletmenin yollarını daima birlikte aramalıyız. Asya-Pasifik bölgesine yönelik olarak firmalarımızın gayretlerini dikkatle izliyor ve gereken diplomatik takviyesi sağlamaya çalışıyoruz” tabirlerini kullandı. Bakan Muş, son yıllarda Türk yurt dışı teknik müşavirlik kesiminin de marka haline geldiğini ve dünyadaki pozisyonunu yükselttiğini belirtirken, kesimin 2022 yılında yıllık proje bedelinin yüzde 55 civarında artarak 236 milyon dolar olduğunu ve böylelikle toplam teknik müşavirlik proje pahasının yaklaşık 3 milyar dolara ulaştığını kaydetti.
Ukrayna’nın tekrar imarına hazırız
Savaşla birlikte Rusya’da birinciliği koruma ettiklerini, Ukrayna’daki projelerin ise sekteye uğradığını söyleyen TMB Lideri M. Erdal Eren, yaşanan insanlık dramını ıstırapla takip ederken öbür taraftan ülkenin geleceğine dayanak vermek gayesiyle savaş sonrasında Ukrayna’nın tekrar imarı sürecinde rol almak için çalıştıklarını aktardı. Eren, “Irak’a yakın vakitte bir müteahhitlik heyeti ziyareti düzenleyeceğiz. Önümüzdeki 10 yıl içinde hayata geçirilmesi öngörülen yaklaşık 3,3 trilyon dolar fiyatında proje ile bölgede öne çıkan Suudi Arabistan ile sektörel temaslar geçen yıl sürat kazandı. Suudi Arabistan’a da bir müteahhitlik heyeti ziyareti için çalışıyoruz” dedi.
Katma kıymeti yüksek projeler üstleniyoruz
Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Lideri M. Erdal Eren ise “2021 yılında kaydedilen bu muvaffakiyet çerçevesinde, üstleneceğimiz yeni projeler için yıllık maksadımızı de 30 milyar dolar olarak belirlemiş, orta vadede bu sayısı 50 milyar dolar düzeyinin üstüne çıkarmayı öngörmüştük. Sayın Cumhurbaşkanımız da bizlere olan itimatları sonucunda, orta vade için üstlenilecek proje gayesini 75 milyar Dolar olarak söylem etmişlerdi. Tüm gelişmelere karşın, Cumhurbaşkanımızın belirlediği gaye için çalışmalarımıza devam ediyoruz.” diye konuştu.
Türk emekçi gücünü artırmak istiyoruz
TMB Lideri Eren, üstlendiği projelerle Türkiye’nin inşaat materyalleri ihracatına da kıymetli biçimde takviye olan dalın öncelikli maksatlarından birinin yurt dışı projelerde istihdam edilen Türk işgücü sayısının artırılması olduğunu vurguladı. Eren, “Bu mevzudaki uğraşlarımızın önündeki iki büyük mani olan personellerimizden alınan gelir vergisi problemini, Sayın Cumhurbaşkanımızın talimatları ve Hazine ve Maliye Bakanımızın teşebbüsleri sonucunda geçtiğimiz ay itibariyle çözdük. Tüzel uyuşmazlıklar konusu da Ocak ayında tahlile ulaşır” dedi.
