NATO ile Avrupa Birliği (AB) ortasında Rusya ve Çin’e karşı işbirliğinin artırılması, Ukrayna’ya takviyenin sürdürülmesi, iki taraf ortasındaki işbirliğinin bir sonraki düzeye taşınması gayesiyle ortak bildiri imzalandı.
Ortak bildiriyi NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen ve AB Kurulu Lideri Charles Michel, NATO karargahında düzenlenen merasimle imzaladı.
Daha evvel 2016 ve 2018’de imzalanan bildirilerin temelinde hazırlanan yeni metinde NATO-AB işbirliğinin ortak bedeller üzerine konseyi olduğu, bugün Avrupa-Atlantik bölgesinde son yılların en büyük tehdidiyle karşı karşıya olunduğu, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşının memleketler arası hukukun ihlali manasına geldiği belirtildi.
“Rusya’nın savaşı Avrupa’da ve dünyada güvenlik ve istikrarı baltalamaktadır.” denilen bildiride, Rusya’nın saldırganlığı en kuvvetli biçimde kınandı.
NATO ve AB, Rusya idaresine askerlerini Ukrayna’dan derhal çekme davetinde bulunarak Ukrayna’ya dayanağın sarsılmaz olduğu ve süreceği vurgulandı.
“Çin’in artan savı ve siyasetleri ele almamız gereken sınamalar ortaya koyuyor”
Otoriter aktörlerin NATO ve AB’nin çıkarlarına sınama oluşturduğu kaydedilen bildiride, “Artan stratejik rekabet periyodunda yaşıyoruz. Çin’in artan tezi ve siyasetleri ele almamız gereken sınamalar ortaya koyuyor” tabiri yer aldı.
Bildiride, Avrupa’daki kırılgan ve istikrarsız durumun stratejik rakiplere, terör örgütlerine uygun taban hazırladığı belirtildi.
Böyle bir periyotta ABD ile bağların değerinin vurgulandığı bildiride, Avrupa-Atlantik bölgesinde toplu savunmanın temelini NATO’nun oluşturduğuna işaret edildi ve “daha güçlü bir Avrupa savunmasının” değerinin kabul edildiği, bunun NATO ile tamamlayıcı olması gerektiği tabir edildi.
Bildiride, “Karşılaştığımız güvenlik tehditleri ve sınamalar kapsam ve büyüklük olarak geliştiği için ortaklığımızı uzun vadeli işbirliğimiz temelinde bir sonraki düzeye taşıyacağız” sözüne yer verildi.
İşbirliğinin artırılacağı alanlar bilhassa jeostratejik rekabet, dayanıklılık bahisleri, kritik altyapıların korunması, yükselen yıkıcı teknolojiler, uzay, iklim değişiminin güvenlik tesirleri ile dış müdahaleler ve bilgi manipülasyonları halinde sıralandı.
“Moskova farklı bir Avrupa istiyor”
İmza merasiminden sonra düzenlenen basın toplantısında konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, AB ve NATO’nun, artan jeostratejik rekabet karşısında iştiraklerini üst düzeye taşımaya kararlı olduklarını bildirdi.
“Moskova farklı bir Avrupa istiyor. Komşularını denetim etmek istiyor, demokrasi ve özgürlüğü tehdit olarak görüyor. Bunun güvenliğimiz için uzun vadeli sonuçları olacaktır” diyen Stoltenberg, şöyle devam etti:
“Artan stratejik rekabet karşısında Ukrayna’ya takviyemizi daha da güçlendirmeliyiz. Otoriter aktörler askeri olduğu kadar siyasi, ekonomik ve teknolojik araçlarla da çıkarlarımıza, kıymetlerimize ve demokratik unsurlarımıza meydan okuyor. Çin’in artan kararlılığı ve siyasetleri, ele almamız gereken zorluklar sunuyor. Etrafımızda devam eden çatışma ve istikrarsızlık, güvenliğimizi baltalıyor, stratejik rakipler ve terörist kümeler için verimli bir yer sağlıyor.”
NATO Genel Sekreteri, bunlar karşısında AB ve NATO’nun işbirliklerini bir üst düzeye taşımaya kararlı olduklarını kaydetti.
Stoltenberg, AB ile imzaladığı ortak deklarasyonun, NATO’nun Avrupa-Atlantik güvenliği için temel savunma aracı olmaya devam ettiğini de açıkça ortaya koyduğunu vurguladı.
“İki ülkenin NATO’ya katılmalarını sabırsızlıkla bekliyoruz”
AB Kurulu Lideri von der Leyen de Ukrayna’daki savaşın başlamasından bu yana AB ile NATO ortasındaki işbirliğinin aslında geliştiğini söyledi.
Von der Leyen, “Bu 20 yıllık iştiraki ve işbirliğini derinleştirmeliyiz zira Avrupa güvenliği tehdit altındadır. Bu durum İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği dileğinde yansıtılmıştır. İki ülkenin NATO’ya katılmalarını sabırsızlıkla bekliyoruz” dedi.
Belarus ve İran’a yeni yaptırımlar
Rusya’ya askeri dayanak veren ülkelere ve Kremlin’e baskıyı artıracaklarını lisana getiren von der Leyen, Belarus’a ve İran’a bu kapsamda yaptırımları genişleteceklerini bildirdi.
Von der Leyen, Belarus’a ayrıyeten yeni yaptırımlar uygulayacaklarını aktardı.
AB Kurulu Lideri Michel de AB ve NATO’nun işbirliği ile daha güçlü olduklarını, Rusya’nın AB ve NATO’yu zayıflatma amacına ulaşamadığını, tam karşıtının olduğunu söyledi.
Michel, “AB ve NATO olarak her zamankinden daha yakınız” dedi.
