Bu yıl yürürlüğe giren İthalat Rejimi Kararnamesi ile yüzlerce sanayi eserinde üçüncü ülkelere nazaran Venezuela’ya uygulanacak gümrük vergileri düşürüldü. Türkiye’nin Venezuela’dan ithalatta yaptığı indirim, 7 farklı eser kategorisinde farklı başka vakit cetveline tabi tutularak, en çok 7 yıl içinde sanayi eserlerine uygulanan vergilerin tamamı sıfırlanacak.
Levent AKBAY
Sanayi eserleri ithalatında Venezuela’ya karşı müdafaa duvarı düşürüldü. 1 Ocak 2023’te yürürlüğe giren İthalat Rejimi Kararnamesi ile yüzlerce sanayi eserinde üçüncü ülkelere nazaran, Venezuela’ya uygulanacak gümrük vergileri indirildi. 2020 yılında yürürlüğe giren Hür Ticaret Mutabakatı uyarınca, indirim yapılan sanayi eserleri ortasında demir çelik eserleri bilhassa dikkat çekti. Petrol ihracatçısı Venezuela’nın Türkiye’ye yaptığı ihracatta en büyük kalemi demir çelik eserleri, kimyasal eserler ve metal cevherleri oluşturuyor. Türkiye’nin bu ülkeden yaptığı ithalatta yaptığı indirim 7 farklı eser kategorisinde farklı ayrı vakit cetveline tabi tutularak en çok 7 yıl içinde sanayi eserlerine uygulanan vergilerin tamamı sıfırlanacak.
Tercihli rejim şimdi Türkiye’ye avantaj sağlamadı
Türkiye’nin Venezuela ile dış ticareti süratli bir gelişme göstermesine rağmen ihracat artışına nazaran ithalat artışı daha fazla. Bu nedenle Venezuela’ya karşı verilen dış ticaret açığı da artıyor. 2020’de 175 milyon dolar seviyesinde olan açık, 2021’de 250 milyon dolara, 2022’de ise 336 milyon dolara çıktı. Karşılıklı olarak tanınan tercihli rejim gereği taraflarca seçilen eserlerde vergiler karşılıklı düşürülürken dış ticaretin Türkiye aleyhine açık vermesi tercihli rejimin şimdi Türkiye’ye tam olarak avantaj sağlamadığını gösterdi.
Türkiye’nin Venezuala’dan sanayi eserleri ithalatında mal kümelerine nazaran 2023’te uygulanacak vergi oranları şöyle olacak:
290542 gtip konumunda yer alan pentaeritritol’un ithalatında uygulanan gümrük vergisi yüzde yüzde 3,1’den yüzde 2,4’e çekildi.
291735 fasılda yer alan ftalik anhidrit ve tereftalik ithalatında yüzde 3,7 olan gümrük vergisi yüzde 2,8’e düşürüldü.
291736 gtip durumunda yer alan tereftalik asit tuzları ve tereftalik asit sodyum tuzlarının ithalatında uygulanan gümrük vergisi yüzde 3,7’den yüzde 2,8’e çekildi.
Gübrede vergi oranı yüzde 1.5’e düşürüldü
31.05.20.10-31.05.20.90 gtip konumunda yer alan gübrelerin ithalatında uygulanacak vergi yüzde 2,6’dan yüzde 1,5’e çekildi. 31.05.90.20 gtip konumundaki gübreler için tıpkı ülkeden yapılan ithalatta uygulanan vergi yüzde 2,6’dan yüzde 1,3’e düşürüldü. Bu gtip kapsamındaki öteki gübreler kategorisi için uygulanan vergi yüzde 1,3’ten yüzde 0,8’e çekildi.
İthalatta 32.02.90 gtip konumundaki dört kategoride yer alan debagatta kullanılan hususların gümrük vergisi yüzde 2,1’den yüzde 1,1’e düşürüldü, 32.04.90 gtip kapsamındaki öteki boyaların vergisi yüzde 3,7’den yüzde 2,8’e 32.06.49.10 gtip kapsamında magnetit ithalat vergisi yüzde 2,8’den yüzde 2,1’e, bu kapsamda 32.06.49.70 gtip konumlu başka magnetit ithalatında uygulanan gümrük vergisi yüzde 3,7’den yüzde 2,8’e düşürüldü.
32.07.40.40 pul halindeki öbür camlar yüzde 2,1’den yüzde 1,6’ya, 32.08-32.09-32.10 gtip kapsamındaki çeşitli boya ve pigmentlerin vergisi yüzde 3,7’den, yüzde 2,8’e düşürüldü. 32.14 kapsamındakiler yüzde 2,9’dan yüzde 2,1’e, 32.15 kapsamındaki boya ve hammaddeleri yüzde 3,7’den yüzde 2,8’e düşürüldü. 33.06 gtip kapsamında ağız ve diş sıhhati eserlerine ait vergi yüzde 1,6’dan yüzde 0,8’e, 33.07 gtip kapsamındaki traş müstahzarları vergisi yüzde 2,6’dan yüzde 1,3’e, birebir kapsamdaki bir küme kapsamındaki vergi ise yüzde 3,7’den yüzde 2,8’e, 34.02 gtip kapsamındaki sabunlar yüzde 1,6’dan yüzde 0,8’e, 34.02 kapsamındaki yüzey etkin organik unsurların gümrük vergisi yüzde 2,3’ten yüzde 1.7’ye düşürüldü.
Jelatin vergisi yüzde 4.4’ten 3.3’e indirildi
34.03 kapsamındaki jelatin vergisi yüzde 4,4’ten yüzde 3,3’e düşürüldü. 35.06 gtip durumundaki yüzde 4.4’ten yüzde 3.3’e, 35.06 tutkallar yapıştırıcılar yüzde 3.7’den yüzde 2.8’e, 35.07 kapsamındaki enzimlerin vergisi yüzde 3.7’den yüzde 2.7’ye düşürüldü.
36.01 kapsamındaki barut ve patlayıcı unsurlar yüzde 3.3’ten yüzde 2.1’e, 36.02 kapsamındaki barut ve patlayıcı unsurlar yüzde 3.7’den yüzde 2.8’e, 36.03 kapsamındaki infilak fitilleri vergisi yüzde 3.4’ten yüzde 2.6’ya, 36.04 kapsamındaki şenlik fişekleri vergisi yüzde 3.7’den yüzde 2,8’e ve 36.06 kapsamındaki ferro-seryum ve öteki piroforik alaşımların ithalat vergisi yüzde 3,4-3,7’den yüzde 2.6-2.8’e düşürüldü.
38.02 kapsamındaki faal hale getirilmiş karbon vergisi yüzde 3.3’ten yüzde 2.4’e, 38.08 konumundaki haşarat öldürücüler yüzde 3.4’ten, yüzde 2.6’ya düşürüldü. 38.09 apre ve finisaj müstahzarları yüzde 3.6’dan yüzde 2.7’ye düşürüldü.
39.00 durumundaki alçak ve yüksek yoğunluklu polietilenlerin vergisi Venezuela’dan ithalatta yüzde 3,7’den yüzde 2,8’e, 39.03 durumundaki genleşebilir polistiren’in ithalatında vergi yüzde 2,6’dan yüzde 1,3’e, öteki polistiren ithalatında yüzde 3,7’den yüzde 2,8’e, 39.06 konumundaki akrilik polimerlerin ithalatında vergi yüzde 2,9 ve yüzde 3,7’den yüzde 2,1-yüzde 2,8’e çekildi.
39.15 durumundaki plastiklerin döküntü ve hurdalarının, 39.16 konumundaki plastikten çubuk ve profiller, 39.17 konumundaki plastikten hortumlar ve borular, 39.18 durumundaki plastikten yer kaplamalarının, 39.19 durumundaki plastikten kendin yapışan levhalar, 39.20 konumundaki plastikten başka levhalar, 39.22’deki plastikten banyo küvetleri, duş tekneleri , 39.24’teki plastikten sofra eşyası, 39.25’teki plastikten inşaat materyallerinin Venezuela’dan ithalatta vergi yüzde 3,7’den, yüzde 2,8’e, 39.16 durumundaki kauçuk mamülleri yüzde 2,8’den yüzde 1,3’e düşürüldü.
40.09 faslında yer alan kauçuktan boru ve hortumlar vergisi yüzde 1,7’den , yüzde 1,3’e, 40.10 konumundaki kauçuktan taşıyıcı kolanlar yüzde3,7’den yüzde 2,8’e, 40.13’te yer alan iç lastiklere uygulanan vergi oranı yüzde yüzde 2,3’ten yüzde 1,7’ye düşürüldü. 40.15’te yer alan kauçuktan giysi eşyası vergisi yüzde 1,5’ten yüzde 1,2’ye, 40.16’da yer alan vulkanize kauçuktan başka eşya vergisi yüzde 1,4’ten yüzde 1,1’e düşürüldü.
42.00 durumlarında yer alan ham postlar, deriler, kürkler, saraciye eşyaları, çantalar üzere eserlerde 42.02 durumunda yer alan sandıklar, bavullar, valizlere ait vergi yüzde 1,7’den 1,3’e, plastikten olanlar yüzde 5,5’ten yüzde 4,2’ye düşürüldü. Bu fasıllarda yer alan tüm eserlerin gümrük vergileri düşürüldü.
Kürkte vergi oranı 1.6 olarak belirlendi
43.03 durumunda yer alan kürkten giysi eşyası vergisi yüzde 2,1’den yüzde 1,6’ya , taklit kürklerin gümrük vergi yüzde 1,8’den yüzde 1,4’e düşürüldü.
51.11 ve 51.12 gtip konumlarında yer alan dokumaya elverişli unsurlardan üretilen eşyaların ithalat vergisi yüzde 4,6’dan yüzde 3,4’e düşürüldü. 52.09 gtip konumunda yer alan pamuktan dokunmuş mensucat vergisi yüzde 4,6’dan yüzde 3,4’e düşürüldü. 52.11 gtip konumunda yer alan denim ithalat vergisi yüzde 4,6’dan yüzde 3,4’e düşürüldü. Ketenden mensucat gümrük vergisi yüzde 4,6’dan yüzde 3,4’e düşürüldü.
54.00 gtip konumlarında yer alan Dokumaya elverişli unsurlar ve bunlardan mamul eşyalardan sentetik ve yapay devamsız liflerin tamamında gümrük vergileri yüzde 4,6’dan yüzde 3,4’e düşürüldü.
55.00 gtip konumlarında yer alan Dokumaya elverişli unsurlar ve bunlardan mamul eşyalardan sentetik ve yapay devamsız liflere ait tüm eserlerde gümrük vergileri yüzde 4,6’dan yüzde 3,4’e düşürüldü. 56.00 gtip durumlarında yer alan vatka, keçe ve dokunmamış mensucat vergileri yüzde 2,5’ten yüzde 1,8’e, balık ağları vergileri ise yüzde 4,6 olan vergi ise yüzde 3,4’e düşürüldü.
57.00 faslında yer alan halı gümrük vergileri yüzde 4,6, yüzde 2, yüzde 1,7’den, yüzde 3,4, yüzde 1,5, yüzde 1,3’e düşürüldü. 59.03 gtip konumunda yer alan plastikle sıvanmış mensucat gümrük vergisi yüzde 4,6’dan yüzde 3,4’e düşürüldü. 60.00 gtip durumlarında yer alan örme eşyaların gümrük vergisi yüzde 4,6’dan yüzde 3,4’e düştü. 61.00 konumunda yer alan örme giysi eşyası cinslerinde vergi oranı yüzde 6,9’dan yüzde 5,1’e düşürüldü.
Örülmemiş giysi eşyasında vergi oranı yüzde 5.1
62.00 fasıl kapsamındaki çabucak tüm gtip konumlarında yer alan örülmemiş giysi eşyası ithalat vergisi yüzde 6,9’dan yüzde 5,1’e düşürüldü. 63.00 fasıl kapsamındaki gtip konumlarında yer alan kullanılmış giysi eşyası vergilerinin yüklü kısmı yüzde 6,9’dan yüzde 5,1’e düşürüldü.
64.00 fasıl kapsamındaki ayakkabıların gümrük vergileri yüklü olarak yüzde 9,7’den yüzde 7,2’ye düşürüldü. 65.00 ve 66.00 fasıllardaki başlıklar ve şemsiyelere ait gümrük vergileri de düşürülürken, 69.00 fasıl kapsamındaki seramiklerin ithalatında uygulanan vergi yüzde 6,9’dan yüzde 5’e düşürüldü. 70.00 fasıl kapsamındaki cam eşyalara uygulanan yüzde 6.3’lük gümrük vergisi yüzde 4,7’ye, yüzde 2,8 olan gümrük vergisi yüzde 1,4’e düşürüldü.
71.00 fasıl kapsamında yer alan inci ve değerli taş ithalatında taklit mücevherlerin gümrük vergisi yüzde 1,6’dan yüzde 0,8’e düşürüldü. 72.08 kapsamındaki demir çelikten alaşımsız yassı hadde vergisi yüzde 3,6’dan yüzde 1,8’e, farklı genişlikteki eserler yüzde 4’ten yüzde 2’ye, öbürleri kapsamındaki eserlere uygulanan vergi yüzde 6’dan yüzde 3’e düşürüldü.
72.10 kapsamındaki genişliği 600 mm’den fazla yassı hadde eserleri gümrük vergisi yüzde 6’dan yüzde 3’e,72.11’deki 600 mm’den az ve kaplanmamış eserlerin gümrük vergisi yüzde 6 ve yüzde 4’ten yüzde 3 ve yüzde 2’ye düşürüldü. 72.12’de yer alan yassı hadde eserlerinin gümrük vergisi yüzde 6’dan yüzde 3’e, 72.13’te yer alan demir çelikten filmaşin ithalat vergisi yüzde 12’den yüzde 6’ya, yüzde 14 olan vergiler yüzde 8’e, cıvata somun elektrot çivi imalinde kullanılan filmaşin vergisi yüzde 16’dan yüzde 8’e, 72.14 konumundaki demir yahut çelikten alaşımsız çubuklar ithalat vergisi yüzde 12’den yüzde 6’ya, 72.16 konumunda yer alan demir yahut çelikten alaşımsız profillerin vergisi yüzde 6,8’den yüzde 3,4’e,
Sondaj işlerinde kullanılan içi boş çubuklar kapsamında 72.25 konumundaki yassı hadde eserleri vergisi yüzde 2,4’ten yüzde 1.2’ye, 72.28.20 durumundaki silikon manganez çubuklar yüzde 4’ten yüzde 2’ye, 72.28b30 durumundaki sıcak ve haddelenmiş başka çubuklar yüzde 5,7’den yüzde yüzde 4,3’e, 72.28.70 durumundaki bu kapsamdaki profiller yüzde 5,1’den yüzde 3,9’a, 72.28.80 durumundaki sondaj işlerinde kullanılan içi boş çubuklar yüzde 1,6’dan yüzde 0,8’e düşürüldü.
73.01.10 konumundaki demir çelikten palplanşlar vergisi yüzde 4’ten yüzde 2’ye, 73.02.10.10- 40 konumlarındaki yüzde 3’ten, yüzde 1,5’e düşürüldü. 76.05- 76.06-76.07-76.08 konumlarındaki alüminyumdan çubuklar, alüminyum teller, alüminyum saclar ve levhalar, alüminyum yapraklar ve şeritler, alüminyum ince ve kalın borular ithalatında uygulanan gümrük vergileri yüzde 3’ten yüzde 1,5’e düşürüldü. 76.10-76.14 ortasındaki alüminyum inşaat ve inşaat aksamı, alüminyum depo ve sarnıçlar, sıkıştırılmış gazlar için alüminyum kaplar, alüminyumdan sofra, mutfak eşyaları için uygulanan vergiler yüzde 2,4’ten yüzde 1,2’ye düşürüldü.
Otomotiv bölümünde de mutabakat yapılacak
Otomotiv kesimine ait olarak, Venezuela’ya karşı uygulanan vergiler değiştirilmedi. Farklı bir sütünda gösterilmesine karşın Venezuela’nın MERCOSUR bütünleşme sürecine üyeliğinden kaynaklanan yükümlülükleri uyarınca sürdürdüğü müzakereleri tamamladığında, Taraflar, eserlerin kapsamını ve uygulanacak menşe kurallarını belirleyecek, mümkün olduğunca derin ve kapsamlı bir tercihli tertip oluşturmak maksadıyla müzakerelere başlayacaklar.
